Binnen het West-Vlaamse expertise- en innovatiecentrum NuHCaS-samenwerkingsverband werken onderzoekers en professionals uit verschillende disciplines in de voedings- en gezondheidssector samen om innovatie en kennisuitwisseling te bevorderen. Ellen Fierens van Flanders’ FOOD meldt dat het de ambitie is om deze samenwerking in 2025 uit te breiden naar andere regio’s in Europa.

Zes jaar geleden besloten de West-Vlaamse partijen TUA West, POM West-Vlaanderen, VIVES Hogeschool om samen met ILVO en Flanders’ FOOD NuHCaS (Nutrition Health Care System) te lanceren. Zij stuitten op dezelfde barrière en kennishiaten in de link tussen voeding en gezondheid. “Deze kloof is merkbaar op verschillende niveaus, zoals in opleidingen, beleid en de sectoren waar weinig kennisdeling en inzicht is van en in de noden aan beide zijden”, zegt Ellen Fierens, manager van Flanders’ FOOD. “Onderzoekers zijn vaak intens bezig met hun eigen onderzoek binnen de muren van hun organisatie en hebben niet altijd een goed zicht op de algemene behoeftes in hun – laat staan een andere – sector.”

Het doel van NuHCaS is ervoor te zorgen dat de voedings- en de gezondheidssector elkaar beter leren kennen, zodat er meer samenwerkingen ontstaan. “Dit zal ervoor zorgen dat voeding hoger op de agenda wordt geplaatst en het potentieel ervan beter benut wordt”, aldus Fierens.

Behoeften

Fierens: “We hebben gesprekken gevoerd met zowel de voedings- als de gezondheidssector om hun behoeften op het gebied van kennis, innovatie en implementatie te begrijpen. We wilden weten wat zij nodig hebben om de komende tien jaar sterker te worden en voeding beter te benutten voor een gezondere bevolking.”

Voor beide sectoren is er op basis van deze gesprekken een roadmap opgesteld, waarin die noden zijn vastgelegd in concepten, bv. kwaliteit (grondstof en processen), data (wat eten we en hoe dit linken aan gezondheidsdata), informatie en educatie en samenwerking op hoog niveau (tussen de voedingsindustrie en gezondheidssector).

Uitdagingen

De uitdaging is nu om deze roadmaps stap voor stap invulling te geven met verschillende projecten. “Daarom is er bijvoorbeeld een project opgestart om te onderzoeken hoe we op een efficiënte manier kunnen vaststellen wat elke bewoner van een zorginstelling heeft gegeten en hoe dit gerelateerd kan worden aan gezondheidsgegevens van deze persoon. De volgende stap is om dit inzicht te gebruiken om voeding(sadvies), zodanig aan te passen dat het een positieve impact op de gezondheid heeft”, vervolgt Fierens.

“Een ander voorbeeld is een project dat de impact van processing op de kwaliteit van  een maaltijd heeft onderzocht. Vervolgens werden daaruit adviezen geformuleerd om de processing in de verschillende stappen in de keten te optimaliseren en beter op elkaar af te stemmen. Deze resultaten kan je terugvinden op de website van NuHCaS.”

Dit zijn enkele voorbeelden van projecten die lopen/liepen. In de toekomst zullen nog meer initiatieven opgezet worden om de noden van beide sectoren zoveel mogelijk in te vullen.

Ingrediënt- en voedingsindustrie

Fierens komt met enkele adviezen voor de ingrediënt- en voedingsindustrie. “Luister naar de eindklant of de volgende schakel in de keten, bijvoorbeeld de grootkeuken die voor een patiënt kookt of de consument die thuis kookt/opwarmt. Begrijp hoe hun systeem werkt en zorg ervoor dat de producten die je levert daar naadloos inpassen. Het is belangrijk om de doelen, kwaliteiten en verwerkingsmethoden af te stemmen op het verdere proces. Het waarborgen van een constante, optimale kwaliteit en voedingswaarde is een grote uitdaging die nog veel werk vergt.”

Aandacht voor voeding

Verder constateert Fierens dat er in de opleidingen binnen de gezondheidssector momenteel weinig aandacht is voor voeding, met name in huisartsenopleidingen of andere hogere medische opleidingen. “Tevens komt in de opleidingen voor (grootkeuken)koks of foodprocessingingenieur de invloed van voeding op gezondheid slechts minimaal aan bod. Het is echter essentieel dat beide beroepsgroepen enige kennis hebben van de relatie tussen hun respectievelijke vakgebieden.”

Diverse ministers

Volgens Fierens is er een beleidsmatige versnippering tussen deze disciplines.
“De sectoren en het beleid zijn gescheiden, met verschillende ministers voor innovatie, landbouw, zorg en volksgezondheid op Vlaams en federaal niveau, terwijl een geïntegreerde aanpak essentieel is voor de link tussen voeding en gezondheid. Wij moeten ons verhaal op de verschillende kabinetten blijven vertellen: voeding speelt een cruciale rol in de gezondheidszorg en op welzijn. Het is ook belangrijk om het perspectief van de voedingsproducent (zowel de primaire sector, de landbouwers als de verwerkende sector en de voedingsindustrie) te integreren in dit verhaal, aangezien hun bijdrage essentieel is voor dit geheel. Dit moeten wij consequent blijven communiceren. Zo timmeren we met NuHCaS aan de weg om onze visie op de juiste personen over te brengen. De mensen uit het werkveld zijn alvast snel overtuigd en juichen ons toe.”

www.nuhcas.be